Patent Nedir?
Patent nedir: En basit ifade ile bir buluşu veya yeni bir ürünü ortaya çıkaran kişinin, bu buluş veya ürün üzerindeki haklarını güvence altına almaktır. Daha açık ifade edecek olursak; buluşu yapan ya da ürünü üreten kişi, buluş veya ürünün satışı, çoğaltılması ve pazarlanması gibi alanlarda hak sahibi olmuş olur ve ürün sahibinden başka hiç kimse bu ürünün bir benzerini ya da bu ürünün satışını yapamaz. Kısacası patent ile ürün üzerindeki tüm haklar yasal olarak ürün sahibine verilmiş ve güvence altına alınmış olur.
Patent nedir bilmemiz gerekiyor çünkü sıkça marka tesciliyle karıştırılan bir kavramdır. Patent, buluş ya da yeni ürünü; marka tescili ise hizmet veya malı korur. Ayrıntılı bilgi için marka tescili sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Eğer bir patent tescili istiyorsanız varsa patent sorgulama sayfamızdan ayrıntılı bilgi edinebilir ve bize ulaşarak uzmanlarımızdan destek alabilirsiniz.
Patent Nedir ?
Patent hakkı ise, buluş veya ürün sahibinin, ürünü belli bir süre üretebilme, dağıtabilme ya da ithal edebilme hakkıdır. Bu hakları yasal olarak koruyan belge ise patenttir.
Patentler koruma sürelerine göre üçe ayrılmakta olup; incelemeli, incelemesiz ve faydalı modelolarak isimlendirilir. Faydalı model, yeni bulunan ve sanayide kullanılabilen bir ürünün sahibine, bu ürünü üretme ve pazarlama hakkının belli bir süreliğine tanınmasıdır. Faydalı model korumasına sahip olmak diğerlerine göre daha ucuz ve kolay olduğu için bu modelin küçük ve orta ölçekli sanayi kuruluşlarımızı yeni ürünler ortaya çıkarma konusunda teşvik edici olduğu kabul edilmektedir.
Patent, teknik bir soruna bir çözüm getiren ya da bir ürün veya işlemin yapılmasını yeni bir yolla tanımlayan bir buluş için sahibine belirli bir süre ile bu buluşun kullanımı için tanınan tekel hakkıdır. Patent, buluşun ekonomik getirilerinden sadece başvuru sahibinin yararlanmasına imkân vererek, rakiplerine karşı teknik ve ekonomik üstünlük kazandırır. Söz konusu buluştan başkalarının yararlanmasını yasaklama hakkı sağlar.
Buluş sahibi Ar-Ge faaliyetleri ile buluşunu hayata geçirmek için ciddi miktarda emek, zaman ve para harcamaktadır. Bu nedenle, gereksiz harcamalar yapmamak adına üretilmesi ve pazarlanması planlanan ürünlerin, patent ve faydalı model belgesine sahip olup olmadığı araştırılmalıdır. Araştırma için; dünyada yayınlanan tüm patent dokümanlarının yer aldığı patent araştırma web sitelerinden ücretsiz olarak yararlanılabilmektedir. Konu hakkında detaylı bilgi için web sitemizden yer alan Patent Araştırma sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Ar-ge çalışması yapılmak istenen sektör ile ilgili gelişmeler bu veri tabanlarından takip edilmeli ve bir buluş fikri meydana geldiğinde, fikrin konusu olan yeniliğin daha önceden tescillenip tescillenmediği de yine bu sitelerden araştırılmalıdır.
Patentli bir buluş; alınıp satılabilen, kiralanabilen diğer mallar gibi, buluş sahibinin mülkiyeti haline gelir. Patent tescili alındıkları ülkelerde geçerlidir. Örneğin; Patent tescili alınan ürünlerin, başkaları tarafından Türkiye’ye ithal edilmesi durumunda, patent tescil sahibine ithalatı durdurma hakkı sağlamaktadır. Bu nedenle patentlerin, faaliyet gösterilen ya da gösterilmek istenen ülkelerde tescillerinin yapılması gerekmektedir. Tescilin bulunmadığı ülkelerde bir yıllık rüçhan hakkından faydalanılabilir. Çalışılması düşünülen ülkelerin tümünde de tescil alınması, haklarınıza sahip çıkabilmeniz açısından çok önemlidir. Bunun için uluslararası toplu patent başvurularının avantajlarından faydalanılabilir.
Patent Tescili için Gerekli Kriterler:
- Yenilik,
- Tekniğin bilinen durumunun aşılması,
- Sanayiye uygulanabilirliktir.
Yenilik; Başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir.
Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri; Buluşun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikâr bir şekilde çıkarılmayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş olması olarak kabul edilir.
Sanayiye uygulanabilirlik; Buluşun tümüyle teorik olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir. Bu üç kriteri taşıyan buluşlar patent tescili ile korunabilirler.
Patentlenebilirlik kriterlerinden “buluş basamağı” nın mevcut olmadığı durumlarda daha kısa sürede tescil hakkı elde edilebilen Faydalı Model tercih edilir. Patent korumasına göre koruma süresi daha kısa olup daha çok, küçük ve orta ölçekli sanayinin tercih ettiği bir koruma şeklidir. Ancak hak sahibine patent korumasına göre daha zayıf bir koruma sağlar. Faydalı Model koruması usuller ve usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler için elde edilemez.
Patent Verilemeyecek Konular ve Buluşlar:
- Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar,
- Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları
- Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller,
- İnsan ve hayvan vücuduna uygulanacak teşhis ve tedavi usulleri ile cerrahi usuller.(Bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim usulleri hariç.)
- Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar,
- Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.
Patent ayrıca, etkin bir teşvik aracıdır. Entelektüel, teknik ve mucit yetenekleri buluş yapmaya, iş adamlarını da, yapılan buluşları sanayide uygulamak suretiyle değerlendirmeye teşvik eder. Patentler, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin oluşmasını teşvik eden ve teknik bilginin yayılmasında birinci derecede rol oynayan etkenlerdir. Patent teşvik sistemi, sağladığı koruma itibariyle, imalat faaliyetinin genişletilmesinde fiili ve etkin bir rol üstlenmektedir.
Patent Nasıl Alınır ?
Patent tescil belgesi, buluşun ekonomik getirilerinden sadece başvuru sahibinin yararlanmasına imkân vererek, rakiplerine karşı teknik ve ekonomik üstünlük kazandırır. Buluş sahibine belirli bir süre için söz konusu buluştan başkalarının yararlanmasını yasaklama hakkı sağlar. Patent belgesi bir bakıma buluşçunun emeğine, parasına ve harcadığı zamana verilen ödüldür. Patent tescili taklitçilerin buluşa sahip çıkmasını engeller ve patent sahibinin buluş üzerindeki hukuki haklarını korur.
2Buluşların patentle korunması sadece patent sahibine fayda sağlayan bir olgu değildir. Aksine patent sistemi, ülkesel boyutta ve hatta uluslararası alanda önemli işlevlere sahiptir. Zihin ürünlerinin toplum bireylerince tanınabilmesini sağlayarak toplumsal, kültürel ve teknolojik gelişmeye katkıda bulunmaktadır.
3İnovasyon yapan ve inovatif fikir ve ürünlerini patentle koruma altına alan şahıs ve işletmelerin bulunduğu ülkelerde işsizlik azalır; kişilerin kazançları artar; herkes daha iyi şartlarda yaşamaya başlar. Bir ülkede ne kadar çok patent başvurusu yapan işletme varsa, o ülkenin insanlarının yaşam kalitesi ve refahı o kadar artar: İnsanlar çok daha iyi şartlarda yaşar; çok daha iyi hizmetlerden yararlanır ve çok daha yüksek gelirler elde ederler. Aynı zamanda ülkenin de rekabet gücü artar. Bunun anlamı ise, o ülkenin diğer ülkelere göre daha güçlü bir konuma yükselmesidir.
Efor Patent olarak, başvuru işlemlerinden hukuki süreç yönetimine, patent araştırma ve analizlerinden patentlerin ticari değere dönüştürülmesine her aşamada hem yurtiçinde hem de yurtdışında buluşlarınızın takip ve korunmasında size tam bir hizmet zenginliği sunmaktayız. İzlediğimiz prosedür kısaca aşağıdaki şekilde açıklanabilir.
- Patent başvurusu öncesi, başvuruya konu buluşun Türk Patent Enstitüsü ve uluslararası patent veri tabanlarından ön araştırmasının yapılması
- Başvuru dosyasının hazırlanması, özet, tarifname, istemler ve teknik resimlerin başvuruya uygun şartlara getirilmesi
- Ulusal ve uluslararası başvuru dosyalarının hazırlanması ve resmi ofis girişlerinin yapılması
- Başvurunun ilanı süresince gelebilecek olası itirazlara ve/veya olumsuz kararlara karşı itiraz işlemlerinin yapılması ve karşı görüşlerin bildirilmesi
- Patent tescil işleminin sonuçlandırılıp, patent belgesinin başvuru sahibine gönderilmesi
- Resmi Patent bülteninin izlenmesi, yayınlanan benzer patentlerin bildirimi ve süresi içerisinde itiraz işlemlerinin yapılması
- Tescilli ve/veya başvuru halinde olan patentler ile ilgili devir, lisans, adres – unvan ve nevi değişiklikleri, veraset ile intikal, birleşme, teminat gösterme gibi sicil kayıt işlemlerinin yapılması
- Patent başvurularının geçerliliğini koruyabilmesi için yıllık vize sürelerinin takibi, bildirimi ve gerekli işlemlerin yapılması.
Patentlenebilirlik kriterlerinden biri olan sanayiye uygulanabilirlik koşulunun sağlandığını gösteren; patentinizin ticari olarak kullanımını kanıtlayan evrakların, tescilinin ilan edildiği tarihten itibaren 3 yıl içerisinde TPE nezdinde dosyalanması gerekmektedir. Aksi takdirde 551 Sayılı KHK gereğince zorunlu lisans ilanı verilmesi gereklidir. Yasal süresi içerisinde kullanım evraklarını dosyalanmalıdır.